دو درام جنگی از سینمای بوسنی و هرزگوین، یک فیلم ترسناک گوتیک و یک داستان ترسناک درباره دختری روستایی که تبدیل به یک جادوگر می شود.
فیلم های جنگی همیشه نباید اکشن پرمشغله یا رفتار قهرمانانه را نشان دهند. در طول جنگ، بسیاری از مردم می میرند یا وضعیت خود را بدتر از مرگ می دانند. مردم رنج می برند، گریه می کنند، خود را گم می کنند، عزیزان خود را از دست می دهند و زخم های ابدی می گیرند. جنگ پشت صداهای بلند آلات جنگی پر از فریاد و پر از خفه شدن است. پر از رنج فراموش نشدنی و صداهای گلویی.
دو اثر اول منتخب شماره 279 از سری مقالات “اخر این هفته کدام فیلم را ببینیم؟” رسانه زومجی به زبان بوسنیایی است. در این مطلب معرفی اولین فیلم برنده جایزه خرس طلایی جشنواره برلین را می خوانید و سپس یکی از نامزدهای جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار را مشاهده می کنید.
گوژپشت: سرزمین رویاهای من (2006)
شخصیت هایی که در تعارض گرفتار شده اند برای بسیاری از بینندگان قابل ارتباط هستند. زیرا مردم می دانند که چگونه تلاش برای رسیدن به آرامش در زندگی اغلب آنها را به روزهای بی قرار می کشاند. یاسمیلا زبانیچفیلمساز بوسنیایی هرزگوینی که قسمت آخر ما را کارگردانی کرد، زندگی یک مادر و دختر در گرباویچا را توصیف می کند.
آنها در پایتخت بوسنی و هرزگوین زندگی می کنند. در شرایطی که هنوز زخم های به جا مانده از جنگ بر روی دیوارها و بدن مردم دیده می شود. روایت داستان بسیار بر تلاش مادر برای شاد کردن دختر یتیمش متمرکز است. مادر می خواهد مطمئن شود که کودک از زندگی در این شرایط رنج نمی برد.
تلاش یک زن برای دخترش قابل انکار نیست. اما آیا این تلاش ها لزوماً آن طور که مادر می خواست او را به دخترش نزدیک می کند؟ هرگاه از پدر یاد می شد، مادر او را می ستود; تا دختر بداند پدر بزرگواری دارد. نتیجه؟ دختر اینقدر حرف های مادرش را باور نمی کند. مادر بیشتر در شرایط کمتر مساعد کار می کند تا پول مورد نیاز برای تعطیلات گران قیمت دختر را به دست آورد. نتیجه؟ او زمان کمتری را با دخترش می گذراند و ظاهراً به نوعی فاصله بین آنها بیشتر می شود.
Quo Vadis، آیدا؟ (2020)
کجا میری کمک کن چیکار میکنی آیدا
در فیلم Quo Vadis آیدا که محصول چندین کشور است، زبانیچ مانند اثر قبلی دقایق زیادی را صرف نشان دادن تلاش احساسی و خستگی ناپذیر یک زن برای محافظت از خانواده می کند. البته در حالی که فیلم Grbavica: The Land of My Dreams تبدیل به یک درام جنگی پرمعنا شد که تلخی و درد ناشی از جنگ را نشان می دهد، در فیلم Quo Vadis، آیدا رنج مردم را در تلاش برای زنده ماندن در طول جنگ در بوسنی و هرزگوین
این فیلم یک رویداد تاریخی خونین را نشان می دهد. آیدا معلم و مترجمی است که برای سازمان ملل کار می کند. کارگردان می خواهد با این شخصیت تاریکی کورکننده را به ما نشان دهد. او می بیند که مردم از ترس جان خود به تلاش برای ورود به منطقه امن متعلق به سازمان ملل ادامه می دهند. خانواده آیدا نیز از همین افراد هستند. اما مکان تعیین شده برای تضمین بقای این افراد ظرفیت همه را ندارد.
افرادی که تاریخ جنگ بوسنی را خوانده اند می دانند که نسل کشی در سربرنیتسا چقدر وحشتناک به نظر می رسد. پس باید با دید درست و آمادگی ذهنی به سراغ فیلم Quo Vadis, Aida رفت. وقتی این نوع تلخی واقعی با قدرت سینما بهتر از همیشه ثبت می شود، آثاری را می بینیم که نه تنها مخاطب را به گریه می اندازد، بلکه بدنش را هم می لرزاند.
دختر ابدی (2022)
سینمای گوتیک به شدت تحت تاثیر معماری است. شاید مشابه آنچه در برخی از سینماهای عظیم دیده می شود، جزئیات طراحی صحنه در این نوع فیلم ها نقشی پررنگ و فعال در روایت داستان دارند.
داستان دختر ابدی در یک عمارت قدیمی روایت می شود. در هتلی که اقامت در اتاق ها و استشمام عطر قدیمی دیوارهایش این قابلیت را دارد که گذشته را در ذهن شخصیت های اصلی زنده کند. البته گذشته فقط خاطرات خوب را شامل نمی شود. زیرا حاوی غم و اندوه و وحشت فراوان است.
گفته می شود که دیوارهای چنین ساختمانی قدرت خفه کردن انسان را دارند. وقتی کارگردان از این طراحی صحنه مناسب با کادربندی ترسناک و بعضاً نامتعارف دوربین استفاده می کند، وضعیت اسفبار شخصیت ها نمایان می شود و ترس به فیلم تزریق می شود.
جوآنا هاگ او که در بسیاری از رویدادهای سینمایی مانند جشنواره فیلم برلین دیده شده است، بار دیگر با تیلدا سوینتون برای فیلم دختر ابدی همکاری کرده است. سوینتون که ثابت کرده از عهده نقش های عجیب و غریب زیادی برمی آید، در اثر فوق الذکر هم نقش مادر و هم دختر را بازی می کند. هر دو با سایه ها و صداهای ناخوشایند در عمارت دست و پنجه نرم می کنند. کارگردان در بخش‌های مختلف اثر از تماشاگران می‌خواهد تا همراه با آنها دلیل واقعی شکل‌گیری این تجربه ترسناک را جستجو کنند.
تو تنها نخواهی بود (2022)
ترسیدن از فیلم‌ها برای بسیاری از مخاطبان امروزی که مسلماً در برابر بسیاری از کلیشه‌های سینمای ترسناک مقاوم شده‌اند، سخت‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. اما هنوز افراد زیادی هستند که اگر برخی از فیلمنامه داستان را باور کنند، به یک فیلم ترسناک فرصت می دهند.
آثاری مثل You Won’t Be Alone نمی خواهند ثانیه به ثانیه مخاطب خود را بترسانند. همچنین به این معنی است که اگر مخاطب تحت تأثیر ایده های داستانی خود قرار بگیرد، دیگر به چشم «فیلم ترسناک دیگر برای چند فریاد» به او نگاه نخواهد کرد. حال اگر کارگردان آنقدر باهوش باشد که اثر ترسناک خود را بر اساس استعاره ها و ترس های موجود در ضمیر ناخودآگاه انسان خلق کند، آثاری ساخته می شوند که تنها با فکر کردن به آنها می توانند چندین روز پوست را سرد کنند.
تو تنها نخواهی بود می خواهد یکی از آن فیلم ها باشد. داستان دختری را روایت می کند که سال ها در غاری حبس شده بود تا جادوگر نشود. اما حتی پس از نوشیدن خون و ترک وضعیت فیزیکی یک فرد عادی، او فقط یک جادوگر دیگر به نظر نمی رسد. حداقل نه در ابتدا. شاید کارگردان منشأ شر و استفاده از هر نوع قدرتی را خارج از افسانه های ترسناک یافته است. جایی در میان مردم.