نتایج واردات خودروهای فرسوده چه خواهد بود؟

از آخرین روزهای سال 1401 اخبار داخلی مبنی بر طرح واردات خودروهای فرسوده افکار عمومی را اشباع کرده است. این طرح ابتدا در قالب بودجه 1402 مطرح شد اما پس از مدتی خبر لغو آن رسید. بار دیگر در ابتدای سال 1402 اعلام شد که واردات خودرو نیاز به تاییدیه جدیدی ندارد و این امر توسط وزارت امنیت انجام می شود. در نهایت این طرح به تصویب مجلس رسید اما بررسی آن در شورای نگهبان موفقیت آمیز نبود. سرانجام این پروژه خبری به مجلس بازگشت تا بار دیگر مورد بررسی قرار گیرد.

بزرگترین مانع اجرای طرح واردات خودروهای فرسوده بحث حمایت از صنعت داخلی است. مخالفان این طرح تاکید دارند که واردات خودروهای فرسوده به خودروسازان داخلی آسیب می رساند و فروش آنها را کاهش می دهد. بنابراین، انتظار داریم که بررسی نهایی این طرح شامل قوانین قوی برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی باشد. یکی از این پیشنهادات احتمالی اسقاط خودروهای قدیمی هنگام واردات خودروهای فرسوده خارجی است.

تجربه مشابه

حدود دو سال پیش طرح واردات خودروهای فرسوده سنگین با عمر کمتر از پنج سال اجرایی شد. این پروژه به دلیل تقاضای داخلی و نبود فرصت برای نوسازی خودروهای فرسوده سنگین محقق شد. بر اساس این طرح، با واردات هر خودروی سنگین با عمر کمتر از پنج سال، خودروی سنگین فرسوده باید اسقاط شود.

قیمت قراضه هر کامیون فرسوده حدود 1.5 میلیارد تومان است که بار مالی قابل توجهی را بر دوش واردکننده وارد می کند. پس از مخالفت واردکنندگان خودروهای فرسوده اروپایی با این طرح، اکنون مجلس مصوبه جدیدی درباره واردات کامیون و تراکتور فرسوده به تصویب رسانده است. بر اساس این مصوبه، واردکنندگان می توانند در صورت عدم وجود گواهی اسقاط کافی، پنج درصد قیمت کامیون فرسوده را به عنوان جایگزین پرداخت کرده و برای خودروی خود پلاک ملی دریافت کنند.

پیش بینی می شود برای واردات خودروهای فرسوده نیز چنین رویه ای در نظر گرفته شود. این برنامه با اسقاط خودروهای فرسوده سبک مرتبط خواهد بود و متقاضیان باید برای شماره گذاری خودروهای خود گواهی اسقاط خودروهای فرسوده ارائه دهند. پس از مدتی و با توجه به کاهش سند ازدواج، شاهد افزایش قیمت خودروهای فرسوده یا سند ازدواج خواهیم بود. در نتیجه قانون واردات نیز تغییر می کند و متقاضیان می توانند با ارائه مبلغی از قیمت تمام شده خودرو، خودرو را ترخیص کنند.

البته هنوز تعرفه واردات خودروهای فرسوده مشخص نشده است. در حال حاضر تعرفه واردات خودروهای بدون کیلومتر با حجم موتور زیر 1.5 لیتر معادل 55 درصد و بالای 1.5 لیتر معادل 75 درصد قیمت خودرو است. تعرفه واردات خودروهای کارکرده سنگین 1.5 درصد است، اما برای خودروهای سواری می توان نرخ بالاتری را انتظار داشت.

محدوده قیمت خودروهای دست دوم چقدر خواهد بود؟

منبع احتمالی واردات خودروهای فرسوده به ایران کشورهای حوزه خلیج فارس و سایر کشورهای همسایه خواهد بود. انتظار داریم امارات متحده عربی، عمان و عراق منابع اصلی واردات خودروهای فرسوده به کشور باشند. برای این کار نگاهی به بازار خودرو در سلیمانیه عراق می اندازیم تا ببینیم خودروهای دست دوم با عمر کمتر از پنج سال با چه قیمتی می توان خریداری کرد. نرخ دلار در بازار آزاد در زمان نگارش این مطلب حدود 52 هزار تومان است. خودروهای جدول زیر جزو خودروهای پرطرفدار بازار ایران هستند.

البته این قیمت ها شامل هزینه شماره گذاری، صدور پلاک، کارت سوخت و سایر هزینه ها نمی شود. اما قیمت هیوندای سانتافه 2021 در صورت تعیین صحیح عوارض به سه میلیارد تومان نمی رسد. اگر این طرح بتواند از فیلتر شورای نگهبان عبور کند و به مرحله اجرا برسد، شاهد تحولات مثبتی در بازار خودروهای وارداتی و همچنین خودروهای مونتاژی چینی خواهیم بود. اما تاثیر طرح واردات خودروهای فرسوده بر بازار خودروهای داخلی کمتر است چرا که این خودروها از نظر قیمتی با تولیدات داخلی رقابت نخواهند کرد. بنابراین باز هم اختلاف قیمت بین بازار و کارخانه وجود خواهد داشت. اما این فاصله نسبت به شرایط فعلی کاهش خواهد یافت.

منبع: دیجیاتو